Digitaal onderwijs | Hoe pak ik dat aan?

Onderstaand artikel verscheen eerder in de Onderwijsspecial bij Kader Primair (2020/2021-03 november)

Jarenlang heb ik voor de klas gestaan als docent Geschiedenis en Aardrijkskunde, daar liggen mijn roots. Ik ging van een plaatje onder een overhead projector leggen naar een digitaal bord met alle online mogelijkheden. De wisselingen volgden elkaar snel op en zorgde bij sommige collega’s ook voor de nodige onzekerheden. Zeker als leerlingen het weer eens eerder onder de knie hadden dan zijzelf.

Vanuit mijn lerarenachtergrond probeer ik de huidige technologie te benaderen en toepasbaar te maken per school, door als een docent mee te denken binnen de (basis)scholen. Binnen die kaders probeer ik scholen te adviseren. Dat houdt in dat ik advies geef over hardware (laptops, chromebooks en touchscreens) en over de software die, al dan niet, gebruikt wordt en hoe dat eventueel te verbeteren valt.

Er valt heel veel in te zetten aan moderne middelen, maar niet alles is noodzakelijk. Wat voor de ene school werkt, hoeft niet voor een andere school te werken. Dat heeft te maken met hoe digitaal docenten zijn, maar ook het aantal leerlingen per school. Waar ik wel bij iedere school naar streef zijn twee pijlers: een goed netwerk en beveiliging. Betrouwbare wifi is een van de allerbelangrijkste pijlers binnen digitaal onderwijs. Daarmee zorgt u dat iedereen aan de slag kan en door kan blijven werken. Dat updates van de hard- en software doorgaan en het back-uppen van belangrijke gegevens automatisch blijft doorlopen. De tweede pijler, beveiliging, mag ook in geen enkele school ontbreken. Van het beveiligen van de gebruikte hardware tot het AVGproof maken van de software. 

Gerhard Boersema in de klas

Scan de wensen

Nadat ik per school deze twee pijlers heb gecheckt, zet ik de ICT-scan in. Een onderbouwde visie op ICT is misschien wel belangrijker dan ooit nu er in de school steeds meer gebruik gemaakt gaat worden van digitale middelen. Met deze scan filteren we de behoefte van de verschillende groepen binnen de school. In ieder team zijn er zoveel meningen als dat er teamleden zijn en daarbij heeft iedereen ook weer zijn eigen ICT-niveau.

Draagvlak creëren en met z’n allen met dezelfde dingen bezig zijn is belangrijk om een goede school te kunnen zijn. Voor rekenen, taal, spelling en andere vakken kiezen we ook samen voor één methode die we allemaal gebruiken. Vergelijkbaar zou dit voor ICT-middelen moeten gelden, maar waar kiezen we dan voor? Om hierin een goede keuze te maken ben je immers afhankelijk van het kennisniveau van jouw collega’s. De ICT-scan is gemaakt om de school hierbij te helpen. Door middel van een vragenlijst worden alle medewerkers van de school ‘gescand’ op visie, vaardigheden en gebruikerservaring.

De resultaten van deze scan worden samengevoegd en verwerkt tot een adviesrapport. Dit adviesrapport geeft de mening van de hele school weer en zorgt ervoor dat alle neuzen weer dezelfde kant op komen te staan. De ICT-scan is een aanzet tot het schrijven een van beleidsplan die door de hele school gedragen wordt omdat het iets van henzelf geworden is. In de praktijk blijkt vaak dat dit de meest efficiënte manier is van werken, omdat ieder lid van het team zijn bijdrage heeft geleverd aan een gezamenlijk plan.

Leren voor docenten

Zijn de keuzes gemaakt en rond, maar hebben de leraren nog hulp nodig bij het leren van programma’s of hardware? Dan zetten we onze trainer Lieuwkje Kooistra in. Zij staat nog steeds een dag in de week voor de klas in het basisonderwijs en richt zich voor ons op het aanbieden van trainingen op maat. Juist omdat ze nog in het onderwijs zit, staat ze dicht bij de scholen en de docenten. Daarmee durven wij te stellen dat Lieuwkje trainingen geeft waar leraren precies leren wat ze nodig hebben, de school echt iets aan heeft en daarna ook de vruchten kan plukken door efficiënter en optimaler gebruik te maken van software en methodes.

Het lijkt met alles wat ik opnoem een hele klus, dit valt gelukkig reuze mee. Als school kun je veel kansen pakken door met de tijd mee te gaan. Een goede voorbereiding op digitaal (thuis)onderwijs past daar zeker bij. Als Adviseur Onderwijs verzorg ik daarom niet alleen de juiste digitale producten voor in de klaslokalen. Wat voor een ICT-er werkt, hoeft niet automatisch voor een docent te werken. Dat heb ik bij mijn vorige werk wel meegemaakt. Andersom heb ik ook vaak gezien dat mogelijkheden niet gezien werden, om verscheidende reden.

Daarom help ik graag. Zodat jij, jouw collega’s en jouw leerlingen meer uit ICT te halen. ICT is juist een middel
om makkelijker te werken, niet een doel op zich.


Geïnterviewde: Gerhard Boersema | Adviseur Onderwijs

terug naar overzicht